De Tour 1956, de Tour van de eendagsvlieg, de tour van de verrassing. Op het laatste moment werd een plaatsje ingeriumd voor Roger Walkowiak, een bescheiden Franse renner van Poolse origine, in de ploeg van de Franse regio Noord-Oost-Centrum, omdat een ploegmaat van hem op het laatste nog was opgeroepen voor de nationale Franse ploeg.

Roger Walkowiak had in 1951 zijn debuut gemaakt in de Tour. Een kleine coureur was hij, getuige zijn 57e plaats in het eindklassement. In 1953 eindigde hij als 47e, in 1955 haalde hij Parijs niet.


Voor de ronde van 1956 waren Charly Gaul, Stan Ockers, Gastone Nencini en Jean Brankart de favorieten. Niemand dacht aan Roger Walkowiak. Zo kon hij als het ware meesluipen in vluchtgroepen, die vooral in Bretagne veel vrijheid kregen. De kopmannen in het peloton hadden immers enkel oog voor elkaar. Verschillende keren sloot Walkowiak tijdig aan bij vluchtgroepen. Hij werd, na een winst van bijna twintig minuten in de etappe Lorient-Angers, zelfs geletruidrager.


De favorieten maakten zich weinig zorgen. In de Alpen zou Walkowiak immers grote achterstand oplopen. De gele trui gaf hem echter vleugels. Zo kon het gebeuren dat Walkowiak, na een offensief van Charly Gaul in de Alpen, in Grenoble opnieuw de gele trui veroverde, die hij eerder aan Gerrit Voorting, André Darrigade, Jan Adriaensens en Wout Wagtmans had moeten afstaan. Er waren nog slechts vier etappes te rijden en bij de gedachte aan deze 'ondermaatse' winnaar liepen Tourdirecteur Jacques Goddet de rillinge over het lijf.

Toen Walkowiak, die zich in de tijdrit in Lyon niet eens bij de tien besten geplaatst had en geen enkele etappe op zijn naam schreef, in het Parc des Princes ten slotte inderdaad zijn ereronde reed, schreef Jacques Goddet in zijn sportblad L'Equipe: '...het applaus van de toeschouwers klonk als een klaaglied...'


Nooit heeft Roger Walkowiak zijn opzienbarende zege kunnen bevestigen. In 1960 verdween hij geruisloos uit het peloton. Een jaar later vroeg hij weer een licentie aan als amateur. In 1962 stopte hij defintief met wielrennen, wegens een schedelbasisfractuur, opgelopen in Corrèze.

Meestal heerst in de Tour de wet van de jungle waarin de sterksten regeren. Heel zelden is er ook een plaatsje onder de zon voor een kleine man. Voor een gregario, een domestique, een knecht, een Roger Walkowiak.


Walkowiak keerde na zijn wielerloopbaan gewoon weer terug naar de fabriek waarin hij ook voorheen gewerkt had? Na zijn droomjaar 1956 nam voor hem het leven weer zijn gewone gang.
Tom Vandenbussche